Kosmetolodzy świadczący usługi związane z pielęgnacją urody i zabiegami kosmetycznymi coraz częściej spotykają się z pytaniem, czy są zobowiązani do rejestracji jako podatnicy VAT. Ważną kwestią, która wpływa na obowiązek rejestracji, jest charakter świadczonych usług. Szczególnym przypadkiem jest świadczenie usług konsultacji kosmetologicznej, która może budzić wątpliwości co do tego, czy kwalifikuje się jako usługa doradcza, która wyklucza możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT.
Zwolnienie podmiotowe z VAT – art. 113 ustawy o VAT
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (ustawa o VAT), podatnicy, których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT. Oznacza to, że jeśli kosmetolog, świadczący usługi kosmetologiczne, nie osiągnął w poprzednim roku obrotów wyższych niż wskazana kwota, może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT.
Jednak art. 113 ust. 13 ustawy o VAT przewiduje wyjątki, wyłączając możliwość stosowania tego zwolnienia dla określonych rodzajów działalności. W katalogu tym znajdują się m.in. usługi:
prawnicze,
w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego,
jubilerskie,
ściągania długów, w tym factoringu.
Kluczowym elementem w przypadku kosmetologa może być zdefiniowanie, czy konsultacje kosmetologiczne można uznać za usługi doradcze, które podlegają wykluczeniu ze zwolnienia podmiotowego z VAT.
Doradztwo w świetle ustawy o VAT
Ustawa o VAT nie definiuje jednoznacznie pojęcia doradztwa, dlatego w tym zakresie należy odwołać się do wykładni językowej oraz do rozumienia terminu w orzecznictwie. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN, "doradzać" oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Natomiast "doradztwo" to działalność polegająca na udzielaniu fachowych zaleceń, opinii czy sugestii dotyczących określonej dziedziny. Usługi doradcze są więc każdą formą udzielania profesjonalnych porad, które wskazują, jak postępować w danej sytuacji.
Zwolnienie z VAT konsultacji kosmetologicznej - z perspektywy podatkowej, nawet jeżeli porada ma charakter ustny i nie jest sporządzona w formie pisemnej opinii, może być uznana za doradztwo. W związku z tym, jeśli kosmetolog świadczy usługę polegającą jedynie na konsultacji i udzielaniu porad dotyczących sposobu pielęgnacji, a nie wykonuje w tym samym czasie innych usług kosmetologicznych, istnieje ryzyko, że taka usługa może zostać uznana za doradztwo.
Konsultacja kosmetologiczna jako usługa doradcza
W przypadku konsultacji kosmetologicznej kluczowe jest rozróżnienie, czy mamy do czynienia z doradztwem, czy z klasyczną usługą kosmetologiczną, która może zawierać elementy doradztwa. W praktyce kosmetolodzy często udzielają np.: zaleceń co do pielęgnacji skóry po wykonaniu zabiegu, co można traktować jako element usługi kosmetologicznej. Taka usługa, mimo zawartości elementu doradczego, nie powinna być traktowana jako odrębne doradztwo, lecz jako część szerszej usługi kosmetologicznej.
Jeśli jednak klient zgłasza się do kosmetologa wyłącznie po poradę – na przykład w celu uzyskania zaleceń dotyczących sposobów pielęgnacji, wyboru kosmetyków, lub rozwiązania problemu skórnego bez wykonywania jakichkolwiek zabiegów – taka konsultacja może być uznana za usługę doradczą. Wówczas kosmetolog, zgodnie z przepisami ustawy o VAT, powinien zgłosić się jako podatnik VAT czynny, składając formularz VAT-R.
Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o VAT, usługi w zakresie doradztwa są wyłączone ze zwolnienia podmiotowego, co oznacza, że nawet jeśli wartość sprzedaży kosmetologa nie przekroczyła progu 200 000 zł, nie może on korzystać z tego zwolnienia, jeśli świadczy usługi doradcze.
Zakres działalności a rejestracja do VAT
Zatem istotne dla kosmetologa jest odpowiednie zaklasyfikowanie świadczonych usług. Jeśli usługi te koncentrują się na wykonywaniu zabiegów kosmetycznych, a konsultacja dotycząca pielęgnacji skóry stanowi jedynie ich uzupełnienie, nie można uznać tego za doradztwo wyłączające ze zwolnienia z VAT. Przykładem może być sytuacja, w której kosmetolog wykonuje zabieg oczyszczania twarzy, a po jego zakończeniu udziela klientowi porad co do dalszej pielęgnacji skóry. W takim przypadku konsultacja kosmetologiczna jest integralną częścią usługi kosmetologicznej i nie powinna być traktowana jako odrębna usługa doradcza, która skutkowałaby obowiązkiem rejestracji do VAT.
Z kolei w sytuacji, gdy kosmetolog nie wykonuje żadnych zabiegów, a jedynie udziela porad, na przykład w zakresie doboru kosmetyków, metod pielęgnacji, czy analizy problemów skórnych, jego działalność może zostać zakwalifikowana jako doradztwo. W takim przypadku, niezależnie od wysokości osiąganych obrotów, kosmetolog jest zobowiązany do rejestracji jako podatnik VAT czynny.
Praktyczne skutki rejestracji do VAT
Kosmetolog, który świadczy usługi doradcze, ma obowiązek rejestracji do VAT na formularzu VAT-R. Po rejestracji jako podatnik VAT czynny, kosmetolog zobowiązany jest do naliczania i odprowadzania podatku VAT od każdej świadczonej usługi, a także do składania deklaracji VAT-7 lub VAT-7K, w zależności od wybranego trybu rozliczania.
Kosmetolog, który zarejestruje się jako podatnik VAT czynny, ma również prawo do odliczenia VAT od zakupów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, co może być istotnym atutem w przypadku prowadzenia rozbudowanego gabinetu kosmetologicznego, gdzie zakup sprzętu i kosmetyków może wiązać się z wysokimi kosztami.
Zwolnienie z VAT konsultacji kosmetologicznej - podsumowanie
Podsumowując, kosmetolog świadczący usługi kosmetologiczne (PKD 96.02.Z) musi zgłosić się do VAT, jeśli świadczy "odrębne" usługi konsultacji kosmetologicznej, które mogą być uznane za doradztwo. Art. 113 ust. 13 ustawy o VAT wyłącza bowiem ze zwolnienia podmiotowego usługi doradcze, niezależnie od osiąganych obrotów. Ważne jest jednak rozróżnienie, czy konsultacja stanowi część usługi kosmetologicznej (np. porady po zabiegu), czy jest odrębną usługą doradczą. W przypadku, gdy kosmetolog ogranicza się do udzielania porad bez wykonywania zabiegów, powinien zarejestrować się jako podatnik VAT czynny, natomiast w przypadku świadczenia kompleksowych usług kosmetologicznych konsultacje po zabiegu nie są traktowane jako doradztwo w rozumieniu ustawy o VAT.
