Zawieszenie działalności gospodarczej to rozwiązanie, z którego korzystają przedsiębiorcy napotykający trudności finansowe lub brak zleceń. Jest to także okazja do czasowego złagodzenia obciążeń wynikających z prowadzenia działalności. Warto jednak wiedzieć, jakie formalności wiążą się z zawieszeniem, jakie prawa przysługują przedsiębiorcy w tym okresie oraz czy można wówczas uzyskać zasiłek dla bezrobotnych.
Zasady zawieszenia działalności gospodarczej
Zawieszenie działalności gospodarczej reguluje art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2023 r., poz. 2219). Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników, ma prawo zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej. W przypadku, gdy współpracuje wyłącznie na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia), zawieszenie nadal jest możliwe.
Zawieszenie odbywa się na wniosek przedsiębiorcy i może trwać od 30 dni.
Wniosek składa się za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Przedsiębiorca ma możliwość wskazania daty zawieszenia – może być ona wcześniejsza, późniejsza lub tożsama z datą złożenia wniosku.
Podczas zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może prowadzić działalności i osiągać przychodów z tego tytułu. Jednak w określonych sytuacjach, np. gdy realizuje zobowiązania powstałe przed zawieszeniem, wykonywanie takich czynności jest dozwolone. W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, co jest istotnym odciążeniem finansowym.
Zasiłek dla bezrobotnych a zawieszenie działalności
Przedsiębiorca, który zdecyduje się zawiesić działalność gospodarczą, ma możliwość ubiegania się o zasiłek dla bezrobotnych, o ile spełnia określone warunki. Najważniejszym z nich jest uzyskanie statusu osoby bezrobotnej, który przyznaje powiatowy urząd pracy. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. 2023 r., poz. 735), status osoby bezrobotnej przysługuje osobie, która jest zdolna i gotowa do podjęcia pracy, a jednocześnie nie posiada zatrudnienia.
Aby uzyskać zasiłek, przedsiębiorca musi spełnić następujące warunki:
Zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna.
Udokumentować, że w ciągu 18 miesięcy przed rejestracją przez co najmniej 365 dni opłacał składki na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy od podstawy wynoszącej co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.
Nie korzystać z ulg w opłacaniu składek, takich jak „ulga na start” czy preferencyjne składki ZUS, ponieważ podstawy te są niższe od minimalnego wynagrodzenia.
Zawieszenie działalności gospodarczej i zasiłek dla bezrobotnych - w okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca może uzyskać zasiłek dla bezrobotnych, ale świadczenie to zostanie przyznane dopiero po upływie 90 dni od rejestracji w urzędzie pracy.
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych w 2024 roku
Zasiłek dla bezrobotnych wypłacany jest za każdy dzień kalendarzowy, a jego wysokość zależy od stażu pracy i wynosi:
1 662,00 zł brutto przez pierwsze trzy miesiące dla osób o stażu pracy od 5 do 20 lat,
1 305,20 zł brutto po trzech miesiącach.
Osoby z krótszym stażem pracy (poniżej 5 lat) otrzymują 80% stawki bazowej, a te z dłuższym stażem (ponad 20 lat) – 120% tej stawki.
Przykładowo: przedsiębiorca, który zawiesił działalność i uzyskał status bezrobotnego, po 15 latach opłacania składek na ZUS i Fundusz Pracy, otrzyma w pierwszych trzech miesiącach świadczenie w wysokości 1 662,00 zł brutto, a w kolejnych miesiącach – 1 305,20 zł brutto.
Co zyskuje przedsiębiorca jako osoba bezrobotna?
Przedsiębiorca, który zawiesił działalność i zarejestrował się w urzędzie pracy, może liczyć na dodatkowe wsparcie. Zgodnie z przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, osoba bezrobotna zyskuje dostęp do powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, co oznacza możliwość korzystania z bezpłatnej opieki medycznej. Dodatkowo może brać udział w szkoleniach i kursach organizowanych lub finansowanych przez urząd pracy. W przypadku osób planujących ponowne podjęcie działalności gospodarczej, urzędy pracy oferują również dotacje na jej rozpoczęcie.
Formalności związane z zawieszeniem działalności i uzyskaniem zasiłku
Aby zawiesić działalność gospodarczą, przedsiębiorca powinien złożyć wniosek w CEIDG. Można to zrobić online, za pośrednictwem platformy CEIDG, lub osobiście w urzędzie gminy. Wniosek musi zawierać:
datę rozpoczęcia zawieszenia,
dane przedsiębiorcy,
oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników.
Po zawieszeniu działalności należy zgłosić się do urzędu pracy w celu uzyskania statusu osoby bezrobotnej. Konieczne będzie przedstawienie dokumentów potwierdzających opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, a także świadectw pracy lub innych dowodów zatrudnienia.
Zawieszenie działalności gospodarczej i zasiłek dla bezrobotnych - podsumowanie
Zawieszenie działalności gospodarczej to korzystne rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy chwilowo nie są w stanie prowadzić firmy. W okresie zawieszenia nie ma obowiązku opłacania składek ZUS, a uzyskanie statusu osoby bezrobotnej daje możliwość skorzystania z zasiłku dla bezrobotnych. Warto jednak pamiętać, że prawo do świadczenia przysługuje tylko tym osobom, które spełnią określone warunki, w tym dotyczące wysokości opłacanych składek. Dzięki temu przedsiębiorca może przetrwać trudny okres, jednocześnie podnosząc swoje kwalifikacje lub przygotowując się do powrotu na rynek pracy.