Przeniesienie działalności z jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG) do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością rodzi szereg pytań dotyczących opodatkowania. Jednym z istotnych zagadnień jest możliwość korzystania z preferencyjnej, 9% stawki CIT przez nowo utworzoną spółkę. W tym wpisie przyjrzymy się, czy opisane działanie wyklucza zastosowanie tej stawki oraz jakie są możliwe interpretacje praktyczne w tym zakresie.
Nowa spółka z o.o. i przeniesienie składników majątku
Planując utworzenie spółki z o.o., wspólnicy mogą planować np.: przeniesienie do niej środki trwałe, wyposażenie oraz pracowników z jednoosobowej działalności gospodarczej należącej do jednego ze wspólników. Podstawą prawną umożliwiającą takie działanie jest Kodeks spółek handlowych, który reguluje zasady tworzenia i funkcjonowania spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zgodnie z przepisami KSH, wspólnicy mogą wnosić do spółki zarówno wkłady pieniężne, jak i niepieniężne, takie jak środki trwałe czy wyposażenie.
Art. 157. § 1 Kodeksu spółek handlowych
Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Umowa spółki powinna zawierać:
Firmę i siedzibę spółki,
przedmiot działalności spółki,
wysokość kapitału zakładowego,
czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,
liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,
czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Art. 158. § 1 Kodeksu spółek handlowych
Wspólnik może wnieść do spółki wkład niepieniężny (aport). Wkładem takim mogą być m.in. rzeczy ruchome (np. środki trwałe, wyposażenie), nieruchomości, prawa majątkowe oraz prawa do wynalazków, patentów i znaków towarowych.
Nowa spółka z o.o. ma zawierać nowe umowy z kontrahentami, przy czym wielu z nich będzie tymi samymi kontrahentami, którzy współpracowali z JDG. Spółka z o.o. nie przejmie jednak należności ani zobowiązań jednoosobowej działalności gospodarczej.
Podstawy prawne do stosowania 9% stawki CIT
Zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.), podatnicy mogą stosować preferencyjną stawkę CIT w wysokości 9%. Jednakże, art. 19 ust. 1a u.p.d.o.p. wyłącza możliwość stosowania tej stawki przez podatników, którzy zostali utworzeni:
W wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę.
W wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną.
Przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość 10.000 euro.
Przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji innych podatników, jeśli te osoby posiadały udziały (akcje) tych likwidowanych podatników.
Przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeśli w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku następnym, zostało do niego wniesione przedsiębiorstwo, jego zorganizowana część lub składniki majątku o wartości przekraczającej łącznie równowartość 10.000 euro.
Czy opisana sytuacja spełnia warunki wykluczające stosowanie 9% stawki CIT?
W opisanej sytuacji nowo utworzona spółka z o.o. przejmuje środki trwałe, wyposażenie oraz pracowników z JDG. Nie dochodzi jednak do przejęcia należności ani zobowiązań. Literalnie rzecz biorąc, nie spełnia to warunków wykluczających stosowanie preferencyjnej stawki CIT określonych w art. 19 ust. 1a u.p.d.o.p.
Przekształcenie działalności a 9% CIT
Pierwszym kryterium wykluczającym stosowanie 9% stawki CIT jest utworzenie podatnika w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału.
Art. 19. 1a. Stawki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, nie stosuje się do podatników utworzonych:1. w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę..."W analizowanym przypadku nie mamy do czynienia z przekształceniem JDG w spółkę z o.o., ponieważ działalność nie jest formalnie przekształcana, a jedynie składniki majątku oraz pracownicy są przenoszeni do nowej spółki.
Wniesienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
Drugim istotnym kryterium jest wniesienie na poczet kapitału spółki przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składników majątku o wartości przekraczającej 10.000 euro. Z opisu wynika, że do nowej spółki z o.o. przenoszone są jedynie środki trwałe, wyposażenie i pracownicy, ale bez należności i zobowiązań. Samo przeniesienie umów o pracę nie stanowi przeniesienia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, gdyż nie obejmuje to pełnej struktury organizacyjnej ani wszystkich składników majątkowych JDG.
Klauzula obejścia prawa podatkowego
Mimo że literalna interpretacja przepisów może sugerować możliwość stosowania preferencyjnej stawki CIT, istnieje ryzyko, że organy podatkowe mogą zastosować klauzulę obejścia prawa podatkowego. Klauzula ta pozwala na ocenę działań podatników pod kątem ich głównego celu, którym może być unikanie opodatkowania.
Zastosowanie 9% stawki CIT przez nowo utworzoną spółkę z o.o. - ze względu na możliwość różnej interpretacji przepisów przez organy podatkowe, zaleca się wystąpienie z wnioskiem o interpretację indywidualną do Krajowej Informacji Skarbowej. Uzyskanie interpretacji indywidualnej zapewni oficjalne stanowisko organów podatkowych i pewność co do możliwości korzystania z preferencyjnej stawki CIT.
Znaczenie wygaszenia JDG i sprzedaży majątku
Dodatkowym aspektem jest wygaszenie JDG po przeniesieniu działalności do spółki z o.o. oraz sposób sprzedaży majątku. Wygaszenie JDG może wskazywać na zakończenie prowadzenia działalności gospodarczej w tej formie, co może być zastanawiające z punktu widzenia interpretacji przepisów o przekształceniach.
Sprzedaż środków trwałych i wyposażenia do nowej spółki z o.o. powinna być dokonana po cenach rynkowych, aby uniknąć zarzutów o obejście prawa podatkowego. Przeniesienie pracowników może być dokonane na podstawie art. 23(1) Kodeksu pracy, który reguluje przejście zakładu pracy na innego pracodawcę.
Art. 23(1) § 1 Kodeksu pracy - w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy."Zastosowanie 9% stawki CIT przez nowo utworzoną spółkę z o.o. - podsumowanie
Nowa spółka z o.o. utworzona przez przeniesienie środków trwałych, wyposażenia i pracowników z jednoosobowej działalności gospodarczej, bez przejmowania należności i zobowiązań, powinna mieć możliwość stosowania 9% stawki CIT. Literalna interpretacja przepisów u.p.d.o.p. nie wyklucza takiej możliwości, gdyż nie dochodzi do przekształcenia ani wniesienia całego przedsiębiorstwa. Niemniej jednak, ze względu na potencjalne ryzyko odmiennej interpretacji przez organy podatkowe, warto zabezpieczyć się poprzez uzyskanie interpretacji indywidualnej. Wygaszenie JDG oraz sprzedaż majątku po cenach rynkowych dodatkowo mogą przyczynić się do pozytywnej oceny sytuacji przez organy podatkowe.
