Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dziennik Ustaw z 2022 r., poz. 2540, ze zmianami), osoba prowadząca działalność gospodarczą indywidualnie lub w formie spółki, która zdecydowała się na opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, utraci prawo do tego sposobu opodatkowania w roku podatkowym, jeśli osiągnie przychody ze sprzedaży towarów lub usług na rzecz swojego byłego lub obecnego pracodawcy. Warunkiem jest, że te przychody pochodzą z czynności:
Które podatnik lub przynajmniej jeden ze wspólników wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy;
Które wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym;
- w ramach zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczego stosunku pracy. Od momentu osiągnięcia takiego przychodu do końca roku podatkowego programista ten musi płacić podatek dochodowy według ogólnych zasad.
Programista i były pracodawca
Programista realizujący zadania dla swojego obecnego pracodawcy, które nie są częścią jego zakresu czynności wynikających z umowy o pracę, ma możliwość opodatkowania swoich dochodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Jednakże, jeżeli zadania wykonywane przez przedsiębiorcę-programistę w ramach jego działalności gospodarczej są tożsame z obowiązkami pracowniczymi w firmie klienta, na podstawie umowy o pracę, wówczas programista zostanie wyłączony z możliwości opodatkowania swojej firmy ryczałtem ewidencjonowanym – konsekwencja to powrót na zasady ogólne.
Zakres czynności a utrata prawa do ryczałtu
Programista, który jest opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i który planuje podjąć zatrudnienie u swojego klienta (w ramach współpracy B2B) nawet na część etatu, musi rozróżnić zakres obowiązków wynikających z umowy o pracę od usług świadczonych jako przedsiębiorca ze swojej jednoosobowej działalności gospodarczej.
Przeczytaj również:
Utrata prawa do ryczałtu programisty - na podstawie przepisów dotyczących ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, kluczowym aspektem jest, czy działalność wykonywana na rzecz klienta-pracodawcy w ramach umowy B2B jest tożsama z obowiązkami wykonywanymi na podstawie umowy o pracę. Jeśli zadania te są tożsame, czyli programista wykonuje dla klienta te same lub bardzo podobne czynności jako zatrudniony pracownik i jako przedsiębiorca, może to wykluczyć możliwość opodatkowania dochodów z tej działalności w formie ryczałtu ewidencjonowanego. W takim przypadku, zgodnie z wcześniej przytoczonymi regulacjami, umowa o pracę na część etatu może wpłynąć na status opodatkowania ryczałtem programisty, jeśli prace wykonywane na mocy umowy o pracę pokrywają się z usługami świadczonymi w ramach działalności gospodarczej.
Współpraca programisty na ryczałcie
Jeżeli zakres obowiązków w ramach umowy o pracę jest wyraźnie inny niż usługi świadczone jako przedsiębiorca-programista, to opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych może być nadal możliwe. W takiej sytuacji ważne jest dokładne określenie i rozgraniczenie obowiązków oraz usług, aby uniknąć niejasności co do zastosowania odpowiedniej formy opodatkowania programisty.W razie wątpliwości zalecane jest skonsultowanie się z specjalistą, aby uzyskać fachową pomoc.
Prowadzisz firmę lub chcesz założyć nową działalność ? Umów darmową konsultację:
Były pracodawca z ryczałtem
W sytuacji, gdy podatnik – w tym przypadku programista – realizujący działalność gospodarczą samodzielnie lub w formie spółki, który zdecydował się na opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nawiąże stosunek pracy z klientem, dla którego świadczył już usługi w ramach tej działalności, kluczowe jest porównanie zakresu obowiązków wykonywanych na podstawie umowy o pracę z tymi realizowanymi w ramach działalności gospodarczej. Jeżeli czynności wykonywane w ramach umowy o pracę są tożsame z czynnościami, które podatnik wykonywał lub wykonuje dla tego samego klienta w ramach swojej działalności gospodarczej – zarówno w roku poprzedzającym rok podatkowy, jak i w trakcie roku podatkowego – to takie zatrudnienie spowoduje utratę prawa do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Od momentu uzyskania przychodu z działalności programisty, która pokrywa się z zakresem obowiązków wykonywanych na podstawie umowy o pracę, podatnik zobowiązany jest opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach do końca danego roku podatkowego.
Utrata prawa do ryczałtu programisty - podsumowanie
Podsumowując, umowa o pracę zawarta z klientem nie wyklucza automatycznie możliwości opodatkowania ryczałtowego dochodów z działalności gospodarczej programisty. Decydujące są rodzaj i zakres świadczonych usług – jeśli te realizowane w ramach działalności gospodarczej i na podstawie umowy o pracę są różne, programista może nadal korzystać z opodatkowania ryczałtem. Jeśli natomiast są tożsame, programista musi przejść na opodatkowanie na ogólnych zasadach.