Wakacje składkowe to forma wsparcia dla przedsiębiorców, która pozwala na zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za jeden wybrany miesiąc w roku. Jednakże nie każdy przedsiębiorca może z tej ulgi skorzystać. W szczególności pojawia się pytanie, czy wspólnik spółki partnerskiej ma prawo do wakacji składkowych. W niniejszym artykule przyjrzymy się szczegółowo przepisom prawnym regulującym tę kwestię, aby rozwiać wątpliwości i udzielić pełnej odpowiedzi.
Podstawa prawna wakacji składkowych
Zgodnie z art. 17a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1234, dalej: u.s.u.s.):
"Na wniosek płatnika składek prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą (z wyjątkiem przedsiębiorcy korzystającego z ulgi na start) zwalnia się go z opłacenia należnych składek z tego tytułu na jego własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe za wskazany we wniosku miesiąc kalendarzowy, jeżeli spełnia określone warunki."
Warunki te obejmują m.in.:
Limit zatrudnienia – w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku przedsiębiorca nie może mieć zgłoszonych do ubezpieczeń więcej niż dziesięciu ubezpieczonych (art. 17a ust. 1 pkt 1 u.s.u.s.).
Limit przychodu – w ostatnich dwóch latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku przedsiębiorca nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym z tych lat osiągnął przychód nieprzekraczający równowartości 2 milionów euro (art. 17a ust. 1 pkt 2 u.s.u.s.).
Brak świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy – przedsiębiorca nie wykonywał działalności na rzecz byłego pracodawcy w zakresie czynności pokrywających się z zakresem wcześniej świadczonej pracy (art. 17a ust. 1 pkt 3 u.s.u.s.).
Podleganie ubezpieczeniom społecznym – w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 17a ust. 1 pkt 4 u.s.u.s.).
Dodatkowo, art. 17a ust. 3 u.s.u.s. wskazuje, że zwolnienie obejmuje także składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, pod warunkiem że przedsiębiorca podlegał temu ubezpieczeniu w miesiącu złożenia wniosku i w miesiącu poprzedzającym.
Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej
Kluczowe dla ustalenia prawa do wakacji składkowych jest zrozumienie, kogo ustawa uznaje za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s., za osobę prowadzącą taką działalność uważa się:
"osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych."
Natomiast wspólnicy spółek osobowych, w tym spółki partnerskiej, są objęci innym przepisem. Art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s. stanowi, że za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się także:
"wspólnika spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej oraz komplementariusza w spółce komandytowo-akcyjnej."
Spółka partnerska a wakacje składkowe
Z powyższych przepisów wynika, że ustawa rozróżnia dwie kategorie osób prowadzących pozarolniczą działalność:
Osoby prowadzące działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej (art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s.) – czyli przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (JDG).
Wspólników spółek osobowych (art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s.) – w tym wspólników spółki partnerskiej.
Wakacje składkowe, zgodnie z art. 17a ust. 1 u.s.u.s., są adresowane wyłącznie do płatników składek prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s.. Oznacza to, że z tej ulgi mogą skorzystać tylko przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.
Wspólnicy spółki partnerskiej podlegają ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, ale na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s.. W związku z tym nie spełniają warunku określonego w art. 17a ust. 1 u.s.u.s., który umożliwia skorzystanie z wakacji składkowych jedynie osobom wymienionym w art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s.
Możliwość skorzystania z wakacji składkowych
Spółka partnerska a wakacje składkowe – czy wspólnik może skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek? - podsumowanie - podsumowując, jeżeli ubezpieczony podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej jako przedsiębiorca (JDG), może skorzystać z wakacji składkowych na warunkach określonych w u.s.u.s. Natomiast jeżeli podlega ubezpieczeniom społecznym jako wspólnik spółki partnerskiej, nie ma możliwości skorzystania z tej ulgi.
Dodatkowe warunki i ograniczenia wakacji składkowych
Warto również zwrócić uwagę na inne istotne warunki związane z wakacjami składkowymi:
Pomoc de minimis: Wakacje składkowe stanowią pomoc de minimis, co oznacza, że przedsiębiorca musi dysponować odpowiednim limitem tej pomocy. Zgodnie z art. 17b u.s.u.s., zwolnienie przysługuje tylko wtedy, gdy suma pomocy de minimis udzielonej przedsiębiorcy nie przekracza określonego w przepisach limitu.
Okres korzystania: Zwolnienie z opłacania składek przysługuje wyłącznie za jeden miesiąc kalendarzowy w danym roku (art. 17b ust. 1 u.s.u.s.).
Brak możliwości korzystania przez przedsiębiorców na "uldze na start": Przedsiębiorcy korzystający z ulgi na start, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, są wyłączeni z możliwości skorzystania z wakacji składkowych.
Przykład: Pan Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą oraz jest wspólnikiem w spółce partnerskiej. Z tytułu JDG podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s.), a z tytułu spółki partnerskiej – jako wspólnik spółki (art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s.). Jeżeli Pan Jan spełnia warunki określone w art. 17a ust. 1 u.s.u.s., może skorzystać z wakacji składkowych w ramach swojej jednoosobowej działalności gospodarczej. Natomiast nie może skorzystać z tej ulgi z tytułu bycia wspólnikiem spółki partnerskiej.
Spółka partnerska a wakacje składkowe – czy wspólnik może skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek? - podsumowanie
Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jednoznacznie wskazują, że wakacje składkowe są dostępne tylko dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s., czyli dla przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Wspólnicy spółki partnerskiej, choć również podlegają ubezpieczeniom społecznym jako osoby prowadzące pozarolniczą działalność, są kwalifikowani na podstawie innego przepisu – art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s. – i tym samym nie mają prawa do skorzystania z wakacji składkowych.
Warto sprawdzić:
Czy wspólnik spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej może skorzystać z wakacji składkowych ZUS?
Jak obliczyć limit przychodu dla wakacji składkowych ZUS jako wspólnik spółki cywilnej?
Dobrowolne ubezpieczenia społeczne a wakacje składkowe – zasady dla przedsiębiorców
PFRON a wakacje składkowe ZUS – porównanie korzyści dla przedsiębiorców
Wakacje składkowe ZUS a obliczenie limitu de minimis - jednorazowa amortyzacja
Kody ubezpieczenia ZUS dla wakacji składkowych w raportach ZUS DRA i ZUS RCA
Dlatego też, jeżeli jesteś wspólnikiem spółki partnerskiej i podlegasz ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, nie możesz skorzystać z wakacji składkowych. Jeśli jednak dodatkowo prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą i spełniasz wszystkie wymagane warunki, masz prawo ubiegać się o zwolnienie z opłacania składek za jeden wybrany miesiąc w roku w ramach tej działalności.
Art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s. – Definicja osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą.
Art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s. – Definicja wspólnika spółki osobowej jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność.
Art. 17a ust. 1 u.s.u.s. – Warunki korzystania z wakacji składkowych.
Art. 17b u.s.u.s. – Informacje dotyczące pomocy de minimis i ograniczeń związanych z wakacjami składkowymi.