Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, który rozlicza się ryczałtem ewidencjonowanym, często spotyka się z różnymi obowiązkami podatkowymi i ubezpieczeniowymi. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma uproszczonego opodatkowania, w której podatnik płaci podatek od przychodów, a nie od dochodu. W przypadku, gdy przedsiębiorca postanawia rozszerzyć swoją działalność gospodarczą, na przykład poprzez zawarcie umowy spółki cywilnej, pojawiają się pytania dotyczące dodatkowych obowiązków w zakresie składek ubezpieczeniowych, w szczególności składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Ryczałt a składka zdrowotna w spółce cywilnej
Jednym z częstych pytań w takiej sytuacji jest to, czy przedsiębiorca musi opłacać dwie składki zdrowotne – jedną z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, a drugą z tytułu udziału w spółce cywilnej. Odpowiedź na to pytanie zależy od przepisów, które regulują kwestie opłacania składek zdrowotnych w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą.
Spółka cywilna a dwie składki zdrowotne
Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przedsiębiorca, który prowadzi więcej niż jedną działalność gospodarczą, może być zobowiązany do opłacania oddzielnych składek zdrowotnych z każdej działalności. Podwójna składka zdrowotna nie dotyczy natomiast przedsiębiorców, którzy rozliczają się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Artykuł 82 ust. 2b tej ustawy wyraźnie stanowi, że podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest suma przychodów z wszystkich działalności gospodarczych prowadzonych przez przedsiębiorcę.
Jeśli przedsiębiorca prowadzi zarówno jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem, jak i działalność w ramach spółki cywilnej, która również opodatkowana jest ryczałtem, podstawą obliczenia składki zdrowotnej będzie suma przychodów z obu tych działalności. Oznacza to, że nie ma konieczności opłacania dwóch oddzielnych składek zdrowotnych – jedna składka zdrowotna obejmuje całość przychodów osiąganych z różnych źródeł działalności gospodarczej.
Podstawa składki zdrowotnej w spółce cywilnej na ryczałcie
Spółka cywilna na ryczałcie a składka zdrowotna - podstawą do ustalenia wysokości składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych jest artykuł 81 ust. 2f ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną na podstawie trzech progów przychodowych, w zależności od sumy przychodów osiągniętych od początku roku kalendarzowego. Próg ten zależy od wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, które jest publikowane przez Główny Urząd Statystyczny.
Pierwszy próg dotyczy przedsiębiorców, których roczne przychody nie przekroczyły 60 000 zł. W takim przypadku składka zdrowotna opłacana jest na podstawie kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Drugi próg obejmuje przedsiębiorców, których przychody wynoszą od 60 000 zł do 300 000 zł – dla nich podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest kwota odpowiadająca przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu. Trzeci próg obejmuje przedsiębiorców, których przychody przekroczyły 300 000 zł, i w ich przypadku składka opłacana jest na podstawie kwoty odpowiadającej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z przychodów z poprzedniego roku kalendarzowego. Na podstawie artykułu 81 ust. 2h ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, przedsiębiorca może pomniejszyć swoje przychody o składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), pod warunkiem, że składki te nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów ani odliczone od dochodu.
Jedna składka zdrowotna w spółce cywilnej na ryczałcie
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą zarówno w formie jednoosobowej, jak i w ramach spółki cywilnej, przepisy przewidują sumowanie przychodów z obu źródeł działalności. Na podstawie artykułu 82 ust. 3 – 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, składka zdrowotna nie jest opłacana odrębnie z tytułu każdej działalności. Oznacza to, że przedsiębiorca nie musi obawiać się konieczności płacenia dwóch składek zdrowotnych w przypadku prowadzenia kilku rodzajów działalności opodatkowanych ryczałtem.
Jednym z istotnych elementów przepisów jest również fakt, że osoba prowadząca działalność gospodarczą nie zawsze ma prawo do skorzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jako uproszczonej formy opodatkowania.
Spółka cywilna na ryczałcie a składka zdrowotna - podsumowanie
Podsumowując, przedsiębiorca, który prowadzi więcej niż jedną działalność gospodarczą, rozliczaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, nie ma obowiązku opłacania oddzielnej składki zdrowotnej dla każdej działalności. Składka ta obliczana jest na podstawie sumy przychodów z wszystkich źródeł działalności gospodarczej, co stanowi istotne uproszczenie w porównaniu do wcześniejszych przepisów. Artykuły 81 i 82 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej jasno określają zasady ustalania wysokości składki zdrowotnej.
