Zagadnienie dotyczy składek ZUS. Przedsiębiorca:
1. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym,
2. jest wspólnikiem spółki jawnej,
3. jest wspólnikiem spółki komandytowej,
4. jest akcjonariuszem spółki komandytowo-akcyjnej,
5. posiada zapis w umowie powyższej spółki komandytowo akcyjnej o miesięcznej wypłacie 2000 zł za prowadzenie spraw spółki.
Trzy tytuły do składki zdrowotnej:
1. JDG ryczałt: zależne od sumy przychodów w bieżącym roku kalendarzowym (3 progi składki zdrowotnej).
2. wspólnik spółki jawnej: forma opodatkowania zasady ogólne - podatek liniowy: kwota dochodu uzyskanego w miesiącu bezpośrednio poprzedzającym miesiąc, za który dokonywane jest rozliczenie:
a) 9% od miesięcznego dochodu, jeżeli podatnik opodatkuje osiągane przychody z działalności gospodarczej skalą podatkową (ustalonego jako różnica między przychodami a kosztami narastająco od początku roku do miesiąca poprzedzającego miesiąc rozliczeniowy);
lub
b) 4,9% od miesięcznego dochodu, jeżeli podatnik opodatkuje osiągane przychody z działalności gospodarczej podatkiem liniowym (ustalonego jako różnica między przychodami a kosztami narastająco od początku roku do miesiąca poprzedzającego miesiąc rozliczeniowy).
3. bez formy opodatkowania - spółka komandytowa: bycie wspólnikiem w spółce komandytowej to jedna z form prowadzenia działalności gospodarczej, a dokładniej, jak mówią te przepisy, pozarolniczej działalności gospodarczej. W związku z tym podlega tym samym regułom, co prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, czy bycie wspólnikiem w spółce jawnej, partnerskiej lub, od 2023 r., komplementariuszem spółki komandytowo-akcyjnej.
Bez składki zdrowotnej:
- zapis w umowie spółki komandytowo akcyjnej o miesięcznej wypłacie 2000 zł za prowadzenie spraw spółki.
Składki ZUS spółki komandytowo akcyjnej - Polski Ład, tj. ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw , wprowadził zmiany w zasadach opłacania składki zdrowotnej dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Zasady te zostały określone w ustawie z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Na podstawie wprowadzonych zmian w przepisach , prowadzenie kilku działalności oznacza konieczność opłacania jednej składki zdrowotnej, a czasem kilku składek odrębnie.
I tak zgodnie z art. 82 ust. 4 i 5 w/w ustawy :
4. Jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, o której mowa w ust. 5 pkt 1-5, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest odrębnie od każdej prowadzonej spółki.
5. Rodzajami działalności są:
1) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej,
2) działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
3) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej,
4) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej,
5) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej.
Tym samym zarówno z brzmienia przepisów jak i wyjaśnień ZUS wynika, że przedsiębiorca, który prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność, np. działalność indywidualną oraz dodatkowo działalność w jednej lub kilku spółkach, i do wszystkich tych działalności stosuje tę samą formę opodatkowania (skala podatkowa lub podatek liniowy), zawsze opłaca jedną składkę zdrowotną od sumy swoich dochodów z wszystkich działalności. W takiej sytuacji przy ustaleniu dochodu należy uwzględniać przychody i poniesione koszty ich uzyskania ze wszystkich działalności. Mowa jednak o stosowaniu tej samej formy opodatkowania. W naszym przypadku taka sytuacja nie zachodzi bowiem w ramach jednoosobowej działalności stosujemy opodatkowanie w formie ryczałtu. Zaś jako wspólnik spółki jawnej opodatkowanie w formie podatku liniowego. Tym samym należy zapłacić odrębną składkę miesięczną z tytułu prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej.
Na mocy art. 81 ust. 2f u.ś.o.z.f. za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu ubezpieczony na ryczałcie, wpłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą stanowi:
1) kwota odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", jeżeli przychody z działalności gospodarczej
w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – u.z.p.d., osiągnięte od początku roku kalendarzowego, nie przekroczyły kwoty 60.000 zł;
2) kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu u.z.p.d., osiągnięte od początku roku kalendarzowego, przekroczyły kwotę 60.000 zł i nie przekroczyły kwoty 300.000 zł;
3) kwota odpowiadająca 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", jeżeli przychody z działalności gospodarczej
w rozumieniu u.z.p.d., osiągnięte od początku roku kalendarzowego, przekroczyły kwotę 300.000 zł.
Powyższe kwoty w 2023 roku wynoszą odpowiednio :
376,16 zł (tj. 9 proc. x 4 179,56 zł) dla przychodów nieprzekraczających od początku roku kalendarzowego 60 000 zł;
626,93 zł (tj. 9 proc. x 6965,94) dla przychodów przekraczających od początku roku kalendarzowego 60 000 zł, ale nieprzekraczających 300 000 zł;
1128,48 zł (tj. 9 proc. x 12 538,69) dla przychodów przekraczających od początku roku kalendarzowego 300 000 zł.
Przy czym przychody te są pomniejszane o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu, na podstawie ustawy z 26.07.1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wspomniano jako wspólnik spółki jawnej obowiązuje opodatkowanie podatkiem liniowym . Przy czym zakładamy , iż Spółka jest płatnikiem PIT. Bowiem w przypadku, gdy spółka jawna jest płatnikiem CIT, jej wspólnicy opłacają składkę zdrowotną na takich samym zasadach jak np. wspólnicy spółki komandytowej. Jeśli jednak mowa o płatniku PIT to w takiej sytuacji należy odrębnie wyliczać składkę zdrowotną z uwagi na różne formy opodatkowania (JDG – ryczałt spółka jawna – podatek liniowy ). Wyliczenia dokonuje się zgodnie z poniższym schematem :
Art. 79a. [Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą]
1. Składka na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą,
o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, 3, 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.) wynosi 4,9% podstawy wymiaru składki, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9% :
1) minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego,
o którym mowa w art. 81 ust. 2, w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru;
2) iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym, o którym mowa w art. 81 ust. 2,
i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego,
w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru.
Zgodnie z art. 81 ust. 2c u.ś.o.z. , osoba prowadząca działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych, w tym podatkiem liniowym, opłaca miesięcznie składki zdrowotne od podstawy wymiaru, którą stanowi dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka, ustalony w następujący sposób:
1) dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym jest ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f.), a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu tejże ustawy;
2) dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 1, jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
3) dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów w rozumieniu u.p.d.o.f., osiągniętych od początku roku, i sumą podatkowych kosztów uzyskania tych przychodów, poniesionych od początku roku;
4) dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 3, jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach; dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Kolejno odnosząc się do bycia wspólnikiem w spółce komandytowej, to należy pamiętać, iż przychody ze spółek komandytowych nie są przychodami z działalności gospodarczej.
Z uwagi na powyższą podstawę wymiaru składki zdrowotnej nie jest tu dochód ani przychód, tylko 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale poprzedniego roku, włącznie z wypłatami z zysku, czyli obecnie 6965,94 zł. Składka wynosi zatem 626,93 zł (tj. 9 proc. x 6965,94 zł).
Podsumowując prawidłowo określono trzy odrębne tytuły :
1. JDG opodatkowanej w formie ryczałtu
2. jako wspólnik spółki jawnej ( płatnik PIT ) – opodatkowane w formie podatku liniowego (4,9 % od dochodu )
3. jako wspólnik spółki komandytowej składka niezależna od dochodu / przychodu w wysokości 626,93 zł
Odnosząc się zaś do spółki komandytowo- akcyjnej, to obecnie wspólnicy w spółce komandytowo-akcyjnej (i to zarówno komplementariusze i akcjonariusze) podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ani ubezpieczeniu zdrowotnemu (od stycznia 2023 roku) . A co za tym idzie, w związku z uczestnictwem w S.K.A., są zobowiązani do uiszczania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek na te ubezpieczenia. Bowiem jako prowadzący działalność gospodarczą jest także traktowany komplementariusz w spółce komandytowo-akcyjnej.
Komplementariusz może też otrzymywać wynagrodzenie z tytułu prowadzenia spraw spółki. Takie wynagrodzenie podlega opodatkowaniu skalą podatkową zgodnie z art. 10 ust.1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust 1 ustawy o PIT, czyli jako przychód z innych źródeł. Bezsprzeczną korzyścią w tym przypadku jest braku obowiązku opłacania składki zdrowotnej. Wynagrodzenia tego nie należy bowiem utożsamiać z wynagrodzeniem z tytułu powołania jakie może sp. z o.o. przyznać członkom zarządu.
Nota prawna:
NEX nie ponosi odpowiedzialności za stosowanie w praktyce informacji objętych powyższym materiałem. Materiał niniejszy ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej ani podatkowej
