Stomatolog prowadzący działalność gospodarczą, który decyduje się na sprzedaż zbędnego sprzętu komputerowego, musi odpowiednio udokumentować i rozliczyć transakcję zarówno pod kątem podatkowym, jak i księgowym. Chociaż stomatolog może być zwolniony z VAT podmiotowo (ze względu na obrót poniżej 200 tys. zł) oraz przedmiotowo (z uwagi na świadczenie usług medycznych), sprzedaż środka trwałego, jakim jest komputer, może wiązać się z szeregiem obowiązków podatkowych.
Sprzedaż sprzętu komputerowego a obowiązek ewidencji na kasie fiskalnej
Stomatolog, który dokonuje sprzedaży zbędnego sprzętu komputerowego na rzecz osób fizycznych, co do zasady ma obowiązek ewidencjonowania tej sprzedaży na kasie fiskalnej. Zgodnie z przepisami art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT.), podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są zobowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu oraz kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, chyba że obowiązuje ich zwolnienie na mocy szczególnych przepisów.
Art. 111 ust. 1 u.p.t.u.:
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W przypadku sprzedaży sprzętu komputerowego stomatolog powinien, co do zasady, zaewidencjonować transakcję na kasie rejestrującej, o ile nie korzysta z zwolnień z obowiązku prowadzenia kasy fiskalnej. Obowiązek ten dotyczy szczególnie sprzedaży na rzecz osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej.
Stomatolog, który ewidencjonuje sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej, powinien wydać paragon fiskalny nabywcy sprzętu.
Możliwość wystawienia faktury dla nabywcy – na żądanie klienta
Zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy o VAT., podatnicy zwolnieni z VAT (zarówno podmiotowo, jak i przedmiotowo) nie mają obowiązku wystawiania faktur dla każdej transakcji. Jednak w sytuacji, gdy nabywca – w tym przypadku osoba fizyczna – zażąda wystawienia faktury, stomatolog ma obowiązek taką fakturę wystawić, o ile żądanie zostanie zgłoszone w odpowiednim terminie.
Art. 106b ust. 2 ustawy o VAT
Podatnicy, o których mowa w art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż zwolnioną od podatku na rzecz innego podatnika podatku lub na żądanie nabywcy towaru lub usługi zgłoszone w terminie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi albo otrzymania całości lub części zapłaty.
Faktura taka powinna zawierać oznaczenie „ZW” (zwolnione), co oznacza, że transakcja jest zwolniona z VAT. Stomatolog nie wykazuje więc kwoty podatku VAT na tej fakturze. Istotne jest również, aby faktura została wystawiona, jeśli nabywca zażąda jej w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę albo otrzymano zapłatę.
Zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej – kiedy mogą mieć zastosowanie?
Rozliczenie księgowe stomatologa -sprzedaż wyposażenia - stomatolog prowadzący działalność gospodarczą może być zwolniony z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej, jeśli spełnia warunki określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Rozporządzenie to określa przypadki, w których przedsiębiorca może skorzystać z takiego zwolnienia, w tym m.in. w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych o niewielkiej wartości.
Należy jednak zauważyć, że sprzedaż środka trwałego, jakim jest komputer wykorzystywany w działalności gospodarczej, może nie kwalifikować się do zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej. W związku z tym sprzedaż tego typu aktywów powinna być zaewidencjonowana na kasie rejestrującej, chyba że stomatolog spełnia szczególne warunki, które pozwalają na zwolnienie.
W szczególności, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, ze zwolnienia mogą skorzystać podatnicy, których obrót nie przekracza 20 000 zł rocznie, jednak sprzedaż środka trwałego w wielu przypadkach może przekraczać ten limit.
Sprzedaż środka trwałego a obowiązki księgowe stomatologa
Sprzedaż komputera, który był wykorzystywany w działalności gospodarczej stomatologa, powinna być odpowiednio zaewidencjonowana w ewidencji środków trwałych oraz ewidencji przychodów (w przypadku rozliczania się ryczałtem) lub KPiR. Warto podkreślić, że sprzedaż środka trwałego, mimo że stomatolog jest zwolniony z VAT, nadal generuje przychód z działalności gospodarczej, który podlega opodatkowaniu na zasadach ryczałtu, o ile stomatolog rozlicza się w tej formie.
W art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT (ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) wskazano, że za przychód z działalności gospodarczej uważa się również przychody z odpłatnego zbycia środków trwałych, które podlegały amortyzacji. Dlatego też sprzedaż komputera musi być ujęta w księgach podatkowych w dacie dokonania transakcji.
Art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy PIT:
Za przychód z działalności gospodarczej uważa się przychód z odpłatnego zbycia środków trwałych wykorzystywanych na potrzeby związane z tą działalnością gospodarczą.
Należy również zauważyć, że przychód ze sprzedaży środka trwałego (w tym przypadku komputera) powinien zostać ujęty w ewidencji w miesiącu dokonania sprzedaży.
Amortyzacja środka trwałego a jego sprzedaż
Komputer, który był wykorzystywany przez stomatologa w działalności gospodarczej, najprawdopodobniej był środkiem trwałym i podlegał amortyzacji. Zgodnie z art. 22h ustawy o PIT, w momencie sprzedaży środka trwałego, podatnik musi zaprzestać naliczania amortyzacji.
Art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy PIT:
Amortyzację dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych ustalonej na dzień przyjęcia ich do używania.
Jeżeli komputer został sprzedany, a jego wartość nie została w pełni zamortyzowana, stomatolog nie może już dokonywać dalszych odpisów amortyzacyjnych. Wartość pozostała do zamortyzowania nie może być ujęta jako koszt uzyskania przychodu.
W przypadku jednorazowego odpisu amortyzacyjnego (stosowanego dla środków trwałych o niskiej wartości), stomatolog mógł wcześniej zaliczyć całą wartość zakupu do kosztów podatkowych. Jeśli jednak amortyzacja była rozłożona na dłuższy okres, konieczne jest prawidłowe rozliczenie pozostałej niezamortyzowanej części.
Dokumentacja sprzedaży a obowiązki księgowe
Wszystkie dokumenty związane z transakcją sprzedaży sprzętu komputerowego, w tym faktura (jeśli została wystawiona na żądanie) lub paragon fiskalny, powinny być przechowywane zgodnie z przepisami podatkowymi przez okres wymagany przez organy podatkowe (co najmniej przez 5 lat od końca roku podatkowego, w którym złożono zeznanie podatkowe). Dla celów ewidencji i kontroli skarbowej stomatolog powinien odpowiednio udokumentować każdą transakcję sprzedaży.
W praktyce sprzedaż sprzętu komputerowego przez stomatologa, mimo że jest zwolniona z VAT, może być traktowana jak każda inna sprzedaż w działalności gospodarczej, co oznacza konieczność jej odpowiedniego udokumentowania w ewidencjach księgowych.
Rozliczenie księgowe stomatologa -sprzedaż wyposażenia
Jeśli sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, co do zasady, sprzedaż powinna być zaewidencjonowana na kasie fiskalnej. Wyjątek może stanowić sytuacja, gdy stomatolog spełnia warunki do zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej.
