Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) staje się coraz bardziej popularne wśród polskich przedsiębiorców. Spółka z o.o. oferuje wiele korzyści, takich jak ograniczona odpowiedzialność wspólników czy większa elastyczność w zarządzaniu. Proces ten jest jednak złożony i wymaga starannego przygotowania, zarówno pod względem formalnym, jak i podatkowym. W niniejszym artykule szczegółowo omówimy poszczególne etapy przekształcenia oraz kwestie, na które warto zwrócić uwagę.
Przygotowanie dokumentów do przekształcenia
Pierwszym krokiem w przekształceniu spółki komandytowej w spółkę z o.o. jest zgromadzenie wszystkich niezbędnych dokumentów. Są to między innymi:
Sprawozdanie finansowe spółki przekształcanej, które musi być sporządzone zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości.
Plan przekształcenia, który powinien zawierać szczegółowy opis wszystkich aspektów przekształcenia, w tym celu, zakresu działalności oraz przyszłych planów spółki z o.o. Podstawą prawną jest tutaj art. 558 Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. 2000 Nr 94 poz. 1037):
"Plan przekształcenia spółki powinien zawierać co najmniej:typ, firmę i siedzibę spółki przekształcanej;typ, firmę i siedzibę spółki przekształconej;stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki przekształcanej na udziały lub akcje spółki przekształconej;wysokość kwoty, bez uiszczenia której przekształcenie jest dopuszczalne."
Projekt umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który musi być przygotowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa handlowego, w szczególności art. 555 i nast. Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tymi przepisami:
Art. 555 KSH: "Przepisy niniejszego działu stosuje się do przekształcenia:spółki cywilnej w spółkę handlową,spółki osobowej w spółkę kapitałową,spółki kapitałowej w spółkę osobową,spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową,spółki osobowej w inną spółkę osobową."
Zgody i formalności
Kolejnym krokiem jest uzyskanie zgody wszystkich wspólników na przekształcenie spółki. W przypadku spółki komandytowej wymagana jest zgoda komplementariuszy oraz zgoda większości komandytariuszy (2/3 sumy komandytowej). Zgody te muszą być udokumentowane notarialnie. Ponadto, konieczne jest sporządzenie protokołu przekształcenia przez notariusza. Podstawę prawną stanowi tutaj art. 563 Kodeksu spółek handlowych:
"W przypadku przekształcenia spółki osobowej w spółkę kapitałową wymagana jest uchwała wspólników spółki przekształcanej, która zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego. Uchwała powinna być powzięta większością 2/3 głosów, chyba że umowa spółki przewiduje surowsze warunki."
Księgowość i zamknięcie ksiąg rachunkowych
Przed przekształceniem należy zadbać o odpowiednie zamknięcie ksiąg rachunkowych spółki komandytowej. Zgodnie z ustawą o rachunkowości, księgi rachunkowe powinny być zamknięte na dzień poprzedzający wpis do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Nowe księgi rachunkowe spółki z o.o. powinny zostać otwarte z dniem dokonania wpisu do KRS. Podstawę prawną stanowi tutaj art. 12 ust. 2 ustawy o rachunkowości (Dz. U. 1994 Nr 121 poz. 591):
"Jednostki zamykają księgi rachunkowe na dzień kończący rok obrotowy oraz na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, z wyjątkiem przekształcenia formy prawnej spółki, jeżeli kontynuuje ona działalność."
Optymalizacja podatkowa przekształcenia
Przekształcenie Spółki Komandytowej w Spółkę z o.o. - optymalizacja podatkowa jest jednym z głównych powodów, dla których przedsiębiorcy decydują się na przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. Istnieje kilka kluczowych kwestii podatkowych, które należy uwzględnić w tym procesie:
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
W przypadku przekształcenia, podatek od czynności cywilnoprawnych wynosi 0,5% wartości kapitału zakładowego nowej spółki, jeśli kapitał ten przewyższa kapitał zakładowy spółki przekształcanej. Podatek ten jest płatny przez spółkę z o.o. Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. 2000 Nr 86 poz. 959):
"Podatkowi podlegają zmiany umowy spółki, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania kapitału zakładowego, w tym przekształcenie spółki."
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
Podatnicy, będący wspólnikami spółki komandytowej, muszą zwrócić szczególną uwagę na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego w wyniku przekształcenia, wspólnicy mogą być zobowiązani do zapłaty podatku od dochodów z udziału w zyskach prawnych. Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PIT (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350):
"Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest również wartość otrzymanych w wyniku przekształcenia udziałów, akcji w kapitale zakładowym spółki kapitałowej ponad wartość wkładów wniesionych do spółki przekształcanej."
Jednakże, jeśli przekształcenie nie wiąże się z podwyższeniem kapitału zakładowego, nie powstaje obowiązek podatkowy. Potwierdza to interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) z dnia 11 stycznia 2023 roku (0114-KDIP3-1.4011.1060.2022.4.MK1), która wyjaśnia, że brak podwyższenia kapitału zakładowego nie powoduje powstania przychodu dla wspólników.
Procedura podwyższenia kapitału zakładowego
Jeśli w wyniku przekształcenia kapitał zakładowy nowej spółki zostanie zwiększony, spółka z o.o. ma obowiązek do 20 dnia miesiąca następującego po przekształceniu odprowadzić zryczałtowany podatek w wysokości 19% od kwoty podwyższenia. Warto pamiętać o terminowym uregulowaniu tego zobowiązania, aby uniknąć dodatkowych sankcji finansowych. Zgodnie z art. 42 ustawy o PIT:
"Płatnik jest obowiązany, bez wezwania, do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty, przekazać należny podatek do urzędu skarbowego."
Ulga dla komplementariuszy i komandytariuszy
Komplementariusze
Komplementariusze mogą skorzystać z mechanizmu odliczenia podatku. Polega to na pomniejszeniu podatku o iloczyn udziału w zysku i podatku zapłaconego przez spółkę komandytową. Przykładowo, jeśli zysk spółki komandytowej wynosi 10 000 zł, a udział komplementariusza w zysku wynosi 0,5%, komplementariusz może odliczyć podatek wyliczony jako 0,5% 10 000 zł 9% CIT. Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o CIT (Dz. U. 1992 Nr 21 poz. 86):
"Podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 7, pomniejsza się o dochód komplementariusza spółki komandytowej ustalony jako iloczyn udziału w zysku tej spółki oraz podatku dochodowego zapłaconego przez tę spółkę."
Komandytariusze
Komandytariusze mogą liczyć na zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych (tzw. podatek Belki) w wysokości 50% przychodów do kwoty 60 000 zł, pod warunkiem że nie spełniają określonych warunków. Warunki te obejmują posiadanie znaczącego udziału w innej firmie lub bycie członkiem zarządu powiązanej spółki. Jeśli komandytariusz spełnia któryś z tych warunków, traci możliwość korzystania z 50% zwolnienia podatkowego. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 51a ustawy o PIT:
"Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane przez wspólnika spółki komandytowej, z tytułu udziału w zyskach tej spółki do wysokości 50% uzyskanego przychodu, nie więcej niż 60 000 zł w roku podatkowym, jeżeli wspólnik ten nie posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną będącej komplementariuszem tej spółki komandytowej."
Przekształcenie Spółki Komandytowej w Spółkę z o.o. - podsumowanie
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może być korzystne z punktu widzenia optymalizacji podatkowej, ale wymaga starannej analizy i przygotowania dokumentów. Istotne jest odpowiednie przygotowanie wszystkich formalności oraz zrozumienie obowiązków podatkowych. W procesie przekształcenia istotne jest także zamknięcie ksiąg rachunkowych spółki przekształcanej oraz otwarcie nowych ksiąg rachunkowych spółki z o.o.
Należy pamiętać o konieczności zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego oraz o podatku dochodowym od osób fizycznych, który może powstać w wyniku zwiększenia kapitału zakładowego. Korzystanie z mechanizmu odliczenia podatku dla komplementariuszy oraz zwolnienia podatkowego dla komandytariuszy może dodatkowo zoptymalizować proces przekształcenia.
W związku z kompleksowością procesu przekształcenia, warto skorzystać z pomocy specjalistów, takich jak prawnicy czy biura rachunkowe, które pomogą przejść przez wszystkie etapy przekształcenia zgodnie z obowiązującymi przepisami i zapewnią optymalizację podatkową.
