Od 1 listopada 2024 r. przedsiębiorcy mogą składać wnioski o zwolnienie ze składek ZUS za jeden wybrany miesiąc kalendarzowy, tzw. wakacje składkowe. Z tej ulgi mogą skorzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych.
Jednym z warunków skorzystania z ulgi jest liczba osób zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego. Zgodnie z art. 17a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s.), który obowiązuje od 1 listopada 2024 r., przedsiębiorca może skorzystać z ulgi, jeśli w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku miał zgłoszonych nie więcej niż 10 osób do tych ubezpieczeń.
Jak ustalać limit zgłoszonych do ubezpieczeń?
Limit osób zgłoszonych do ubezpieczeń a wakacje składkowe - w celu ustalenia, czy przedsiębiorca spełnia warunek zgłaszania do ubezpieczeń nie więcej niż 10 osób, należy uwzględnić wszystkie osoby zgłoszone do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego, w tym samego przedsiębiorcę. Organ rentowy, czyli Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), w swoim stanowisku z dnia 5 sierpnia 2024 r. opublikowanym na stronie internetowej, wyjaśnił, że do limitu 10 ubezpieczonych wliczają się:
przedsiębiorca wnioskujący o zwolnienie,
pracownicy,
zleceniobiorcy (z wyłączeniem uczniów i studentów do 26. roku życia),
osoby współpracujące z przedsiębiorcą przy prowadzeniu działalności.
Z kolei do limitu nie wliczają się osoby, które nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, takie jak:
osoby pobierające zasiłek macierzyński,
osoby przebywające na urlopie wychowawczym lub bezpłatnym.
Czy liczy się liczba osób zgłoszonych w ciągu miesiąca, czy każdego dnia?
Stanowisko ZUS:
„Badając limit osób zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego, należy przyjmować sumę osób zgłoszonych do tych ubezpieczeń w ciągu danego miesiąca. Oznacza to, że płatnik nie spełni warunku limitu ubezpieczonych, jeżeli w ciągu miesiąca zgłosił do ubezpieczeń łącznie więcej niż 10 osób, nawet jeśli w żadnym dniu miesiąca liczba ta nie przekraczała 10.”
Przykładowo, jeśli przedsiębiorca w październiku 2024 r. zatrudniał przez cały miesiąc 8 pracowników oraz dodatkowo do 19 października jednego pracownika (którego umowa zakończyła się tego samego dnia), a także współpracował ze zleceniobiorcą w okresie od 1 do 25 października, to w sumie zgłosił do ubezpieczeń 11 osób (łącznie z samym sobą). Mimo że w żadnym momencie liczba osób zgłoszonych jednocześnie nie przekraczała 10, to dla celów ustalenia limitu liczy się suma osób zgłoszonych w całym miesiącu, co oznacza, że warunek ten nie został spełniony.
Znaczenie zwrotu „miał zgłoszonych”
ZUS podkreśla, że użycie przez ustawodawcę zwrotu „miał zgłoszonych” w art. 17a ust. 1 pkt 1 u.s.u.s. oznacza, że liczy się faktyczna liczba osób zgłoszonych do ubezpieczeń w trakcie całego miesiąca kalendarzowego poprzedzającego złożenie wniosku, a nie tylko stan na konkretny dzień. W związku z tym, nawet krótkotrwałe zgłoszenie dodatkowych osób do ubezpieczeń w danym miesiącu może wpłynąć na możliwość skorzystania z wakacji składkowych.
Limit osób zgłoszonych do ubezpieczeń a wakacje składkowe - podsumowanie
Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z wakacji składkowych ZUS, muszą dokładnie monitorować liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku. Zgodnie z interpretacją ZUS, do limitu 10 osób wliczane są wszystkie osoby, w tym sam przedsiębiorca, które zostały zgłoszone w ciągu całego miesiąca, nawet jeśli nie były zgłoszone jednocześnie. Oznacza to, że przedsiębiorca, który w danym miesiącu zgłosił do ubezpieczeń więcej niż 10 osób, nie będzie mógł skorzystać z ulgi, niezależnie od tego, czy liczba ta przekroczyła 10 w którymkolwiek dniu.
