Wielu przedsiębiorców zastanawia się, czy korzystanie z wakacji składkowych wpływa na zasiłek macierzyński. Odpowiedź zależy głównie od tego, jaką podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zadeklarował przedsiębiorca przed złożeniem wniosku o wakacje składkowe. Warto przyjrzeć się szczegółowo, jak ten mechanizm działa, by odpowiedzieć na pytanie, czy pokrycie składek przez Skarb Państwa wpłynie na wysokość zasiłku.
Wakacje składkowe – co to oznacza dla przedsiębiorcy?
Wprowadzone 1 listopada 2024 r. wakacje składkowe umożliwiają przedsiębiorcom zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) przez jeden wybrany miesiąc w roku kalendarzowym. Składki za ten miesiąc są finansowane z budżetu państwa, a przedsiębiorca nie musi ich opłacać z własnych środków.
Zgodnie z art. 16 ust. 4a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s.):
„Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek (wakacje składkowe), są finansowane w ramach dotacji z budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.”
Podstawa wymiaru składek w okresie wakacji składkowych
Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w czasie wakacji składkowych jest najniższa obowiązująca przedsiębiorcę podstawa, o której mowa w art. 18 ust. 8, art. 18a ust. 1 oraz art. 18c ust. 1 i 2 u.s.u.s. Oznacza to, że składki finansowane przez Skarb Państwa są naliczane od minimalnych podstaw obowiązujących danego przedsiębiorcę.
Zgodnie z art. 18d u.s.u.s.:
„Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek (wakacje składkowe), stanowi najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek.”
Warto sprawdzić:
Czy wspólnik spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej może skorzystać z wakacji składkowych ZUS?
Jak obliczyć limit przychodu dla wakacji składkowych ZUS jako wspólnik spółki cywilnej?
Dobrowolne ubezpieczenia społeczne a wakacje składkowe – zasady dla przedsiębiorców
PFRON a wakacje składkowe ZUS – porównanie korzyści dla przedsiębiorców
Wakacje składkowe ZUS a obliczenie limitu de minimis - jednorazowa amortyzacja
Kody ubezpieczenia ZUS dla wakacji składkowych w raportach ZUS DRA i ZUS RCA
Jak wakacje składkowe wpływają na wysokość zasiłku macierzyńskiego?
Podstawa wymiaru składek jest kluczowa w kontekście zasiłków, w tym zasiłku macierzyńskiego. Przedsiębiorcy opłacający składki od minimalnej podstawy wymiaru (czyli najniższej dozwolonej kwoty) nie odczują zmian w wysokości zasiłku, ponieważ i tak jest ona ustalana na poziomie minimalnym.
Natomiast przedsiębiorcy, którzy zadeklarowali wyższą podstawę wymiaru składek, powinni liczyć się z obniżeniem zasiłku macierzyńskiego, jeśli w okresie wakacji składkowych ich składki zostaną pokryte przez państwo i naliczone od najniższej podstawy.
Przedsiębiorcy opłacający składki od minimalnej podstawy - jeśli przedsiębiorca płaci składki od najniższej dopuszczalnej podstawy wymiaru, wakacje składkowe nie wpłyną na jego zasiłek. Składki za miesiąc wakacji składkowych zostaną po prostu sfinansowane przez budżet państwa, a podstawą wymiaru zasiłku pozostanie minimalna podstawa obowiązująca dla tej grupy ubezpieczonych.
Przedsiębiorcy deklarujący wyższą podstawę wymiaru składek - jeśli przedsiębiorca zadeklarował wyższą podstawę wymiaru składek, miesiąc wakacji składkowych może skutkować obniżeniem zasiłku macierzyńskiego. Dzieje się tak, ponieważ w okresie wakacji składkowych składki na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa są liczone od najniższej obowiązującej podstawy. Tym samym, w przypadku gdy przedsiębiorca opłacał składki od wyższej podstawy, miesiąc wakacji składkowych obniży jego średnią podstawę wymiaru, co wpłynie na niższą wysokość zasiłku.
Przykład wpływu wakacji składkowych na zasiłek macierzyński
Czy wakacje składkowe mają wpływ na zasiłek macierzyński? - wyobraźmy sobie, że przedsiębiorczyni zadeklarowała wyższą niż minimalna podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przez 6 miesięcy, a w jednym z tych miesięcy skorzystała z wakacji składkowych, dzięki czemu jej składki zostały pokryte przez państwo od minimalnej podstawy. W efekcie, dla celów obliczenia zasiłku macierzyńskiego, podstawa wymiaru za ten jeden miesiąc będzie niższa, co obniży średnią podstawę wymiaru zasiłku.
Art. 48 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
Zgodnie z art. 48 ust. 2 tej ustawy, podstawę wymiaru zasiłku stanowi średnia podstawa wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych. Jeśli choćby w jednym z tych miesięcy podstawą wymiaru jest najniższa dopuszczalna kwota (w przypadku wakacji składkowych), obniży to ogólną średnią, a tym samym wartość zasiłku.
Obowiązki przedsiębiorcy korzystającego z wakacji składkowych
Korzystając z wakacji składkowych, przedsiębiorca powinien pamiętać, że za miesiąc objęty tą ulgą musi opłacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne w pełnej wysokości. Dotyczy to zarówno osób opłacających minimalne składki, jak i tych, którzy zadeklarowali wyższą podstawę wymiaru. Wakacje składkowe nie zwalniają z obowiązku opłacania składki zdrowotnej, która nie jest objęta zwolnieniem.
Czy wakacje składkowe mają wpływ na zasiłek macierzyński? - podsumowanie
Korzystanie z wakacji składkowych wpływa na zasiłek macierzyński tylko wtedy, gdy przedsiębiorca zadeklarował wyższą podstawę wymiaru składek. W takim przypadku miesiąc zwolnienia obniży średnią podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego, gdyż za ten okres składki są opłacane od najniższej podstawy przez Skarb Państwa. Natomiast przedsiębiorcy opłacający składki od minimalnych podstaw nie odczują zmiany w wysokości zasiłku.
Decyzję o skorzystaniu z wakacji składkowych warto dobrze przemyśleć, biorąc pod uwagę, że skorzystanie z tej ulgi może mieć wpływ na przyszłe świadczenia.
